per
انجمن ژئوپلیتیک ایران
فصلنامه بین المللی ژئوپلیتیک
1735-4331
2538-3698
2007-09-23
3
9
55
77
57112
Original Article
تحلیلی بر ژئوپلیتیک پیمان اقتصادی – امنیتی شانگهای با تأکید بر چشمانداز عضویت ایران در این سازمان
A Geopolitical Analysis of Shanghai Pact
With Emphasis on Perspective of Iran’s Membership in Shanghai Cooperation Organization
عزت ا... عزتی
1
کیومرث یزدانپناه درو
2
- دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم علوم و تحقیقات
- جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
سازمان همکاری شانگهای یکی از سازمانهای بزرگ امنیتی و اقتصادی در قاره آسیا است که گسترة آن منطقه اوراسیا را نیز در بر گرفته و از نظر استراتژیک و ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک اهمیت خاصی پیدا کرده است. این سازمان نهادی است تازه تأسیس با حرکت تکاملی تند و سریع که مورد توجه رقبا و مجامع بزرگ اقتصادی در جهان قرار گرفته است.مقاله حاضر ضمن بررسی ریشهها و عوامل استراتژیک پیدایش و علل استمرار و گسترش حوزه جغرافیایی سازمان شانگهای، تأثیرات عضویت ایران در این سازمان را نسبت به منافع و امنیت ملی کشورمان با تأکید بر جایگاه استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه مورد بررسی قرار میدهد.
The Shanghai Cooperation Organization is a great security, economic organization in Asia which also covers some countries in Eurasia, giving it a specific significance from the geopolitical and strategic viewpoints. It is a newly established organization with a rapid evolutionary pace which has drawn the attention of the rival international organizations and renowned economic organizations. The present paper is an attempt to study the strategic roots and reasons for the formation and expansion of the geographical area of Shanghai Cooperation Organization as well as the implications of Iran’s membership in this organization for national security and interests of Iran with special emphasis on Iran’s strategic status in the Middle East.
https://journal.iag.ir/article_57112_5eac3cd9a203d8f159d5d7915974e4fc.pdf
شانگهای
ایران
ژئوپلیتیک
ژئواستراتژیک
منطقهگرایی
امنیت
اقتصاد منطقهای
Shanghai
Iran
Geopolitics
Geostrategic
regionalism
Security
Regional Economy
per
انجمن ژئوپلیتیک ایران
فصلنامه بین المللی ژئوپلیتیک
1735-4331
2538-3698
2007-09-23
3
9
78
119
57113
Original Article
علایق ژئوپلیتیکی ایران در آسیای مرکزی و فرصتهای پیشرو
Iran’s Interests in Central Asia and the Existing Opportunities
محمدر ضا حافظ نیا
1
محمود شمس دولتآبادی
2
محمد حسین افشردی
3
- استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس
ـ استاد یار دانشگاه عالی دفاع ملی
-استاد یار دانشگاه عالی دفاع ملی
شناسایی و تبیین فرصتها در آسیای مرکزی به عنوان بخشی از محیط بینالملل از یک سو و شناسایی قابلیتهای ژئوپلیتیکی ایران از سویی دیگر، علایق ژئوپلیتیکی ما را در آن منطقه روشن میسازد. بدیهی است تبیین علایق ژئوپلیتیکی به تنهایی کافی نیست و برای اینکه بتوان از این علایق در سیاستگذاریها و برنامههای راهبردی بهرهبرداری کرد، باید امکان دستیابی به آن علایق و شیوههای بهرهبرداری را جهت نقشآفرینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه مورد ملاحظه قرار داد.هدف مقاله حاضر مطالعه و تشخیص علایق ژئوپلیتیک ایران در آسیای مرکزی و همچنین امکان نقشآفرینی بیشتر ایران در آسیای مرکزی میباشد. برای این منظور با استفاده از روشهای کتابخانهای، میدانی و مصاحبه و همچنین مدل مفهومی ابداع شده توسط نگارنده به شناخت دقیق محیط تحقیق در چارچوب تعاملات ژئوپلیتیکی، تجانسهای ساختاری بین ایران و کشورهای آن حوزه و همچنین شکافها و تضادهای بازیگران رقیب در سطوح مختلف قدرت پرداخته شده است. نتایج بدست آمده نشان میدهد که با شناخت علایق ژئوپلیتیکی در کشورهای حوزة مورد مطالعه و با دید واقعبینانه میتوان نقشآفرینی رقبا را محدود کرده و با تدوین خطمشیها و کدهای ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران بصورت حقیقی و کارکردهای واقعی، علایق ژئوپلیتیکی را برای نقشآفرینی ایرن پرورش داد و با استفاده از فرصتهای بنیادین و پایدار ژئوپلیتیکی و با همسو کردن تلاشها در برنامههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و دفاعی- امنیتی زمینه را برای افزایش منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در منطقة آسیای مرکزی فراهم کرد و موازنه ژئوپلیتیکی را به نفع ایران و کشورهای دوست منطقه تغییر داد. همچنین با توجه به اینکه پس از فروپاشی شوروی، مرزهای ژئوپلیتیکی آمریکا با مرزهای جغرافیایی روسیه انطباق پیدا کرد و این وضعیت موجب محاصره فیزیکی ایران و در نهایت افزایش هزینههای امنیتی کشور شد، به نظر نگارنده برای کاهش هزینههای امنیتی وضعیت فعلی ایران مناسب است که راهبرد اتحاد و ائتلاف در پیش گرفته شود.
The identification and elucidation of opportunities in Central Asia as a part of international environment on the one hand and identification of Iran’s geopolitical capabilities on the other would shed light on Iran’s status in this region. The main objectives of the present paper are to study the way of identification of Iran’s geopolitical interests in Central Asia and to explore the possibility for Iran to play a role in the region. After the collapse of Soviet Union the geopolitical boundaries of the United States have overlapped those of Russia. As a result Iran has come under the siege of the United States, increasing its security costs. In order to reduce these security costs, it is pertinent for Iran to follow the policy of unity and coalition.
https://journal.iag.ir/article_57113_d54b97befe49becf156963dcf76d604b.pdf
توازن ژئوپلیتیکی
علایق ژئوپلیتیکی
کد ژئوپلیتیکی
تجانسهای ساختاری
منافع ملی
آسیای مرکزی
Geopolitical Balance
Geopolitical Interests
Geopolitical Code
Structural Homogeneities
National Interests
Central Asia
per
انجمن ژئوپلیتیک ایران
فصلنامه بین المللی ژئوپلیتیک
1735-4331
2538-3698
2007-09-23
3
9
120
158
57114
Original Article
تبیین ژئوپلیتیکی رقابت قدرت مطالعه موردی: اوراسیای مرکزی در بازی بزرگ جدید
Geopolitical Elaboration of Power Rivalry:
The Case of Central Eurasia in New Great Game
عنایتالله یزدانی
eyazdan@ase.ui.ac.ir
1
مجتبی تویسرکانی
2
سوسن مرادی
3
ـ استادیار روابط بینالملل، دانشگاه اصفهان
ـ کارشناس ارشد روابط بینالملل، دانشگاه اصفهان
ـ دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه اصفهان
امپراتوری روسیه و پادشاهی بریتانیا بهعنوان دو بازیگر اصلی بازی بزرگ قرن نوزدهم، رقابتی استعماری را در عرصة ژئوپلیتیک آسیای مرکزی رقم زدند. امّا تکرار این بازی در دنیای پس از جنگ سرد در مرکز اوراسیا، با انتقاداتی بر اندیشة ژئوپلیتیکی حاکم بر قرن نوزدهم و بیستم همراه شده که ژئوپلیتیک مقاومت را بهعنوان یکی از مهمترین رویکردهای مطرح در سیاستهای جغرافیاییِ آغاز هزارة سوم میلادی مورد توجّه قرار داده است. این پژوهش، میزان تأثیرگذاری دو رویکرد ژئوپلیتیکی سلطه و مقاومت بر جریان بازی بزرگ جدید را در اوراسیای مرکزی مورد بررسی قرار داده است. نوشتار حاضر میان ژئوپلیتیک استعماری (سلطه) و ژئوپلیتیک مقاومت خط ممیزی ترسیم نموده تا نزدیکترین نگرش ژئوپلیتیکی حاکم بر وضعیت خاص این بازی را معیّن سازد.نتایج تحقیق نیز که با روش توصیفی- تحلیلی و تحقیق همبستگی کیفی میان مؤلّفههای دو رویکرد ژئوپلیتیک سلطه و مقاومت با جریان بازی صورت پذیرفته است، بیانگر آن است که درجة انطباق نگرش ژئوپلیتیک سلطه با شرایط موجود در منطقة اوراسیای مرکزی بهمراتب از نگرش ژئوپلیتیکی مبتنی بر مقاومت بالاتر است. در عین حال تشکیل یک جامعة مدنی فعّال بر اساس ایجاد اصلاحات اساسی سیاسی- اجتماعی در کشورهای محیط بازی جهت تحقّق اصول ژئوپلیتیک مقاومت، امری ضروری بهنظر میرسد.
The Russian Empire and United Kingdom as two main players in the great game of nineteenth century kicked off a colonial rivalry in the geopolitical arena of Central Asia. However the repetition of this great game in the post-cold war world led to some criticisms to the geopolitical ideas dominating 19th and 20th centuries that focus on the geopolitics of resistance as one of the most important approaches in the geographical policies in the beginning of the third millennium. The present paper is an attempt to study the level of influence of these two approaches – domination and resistance – on the current of the new great game in Central Eurasia. The findings of the study indicate that the degree of congruity of the domination geopolitical approach is higher than that of the resistance approach. At the same time it is necessary to establish an active civil society based on sociopolitical reforms in the countries of the game field in order to materialize the principles of geopolitics of resistance.
https://journal.iag.ir/article_57114_3cf0997c2f1af06f45014bbbbf6ea8c1.pdf
ژئوپلیتیک سلطه
ژئوپلیتیک مقاومت
اوراسیای مرکزی
بازی بزرگ جدید
آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی
Geopolitics of Domination
Resistance Geopolitics
Central Eurasia
The New Great Game
Central Asia and the South Caucasus (CASC)