%0 Journal Article %T هیدروپلیتیک آبخوان‌های فرامرزی: به‌سوی همکاری‌های کاربردی %J فصلنامه بین المللی ژئوپلیتیک %I انجمن ژئوپلیتیک ایران %Z 1735-4331 %A روغنی, بردیا %A فرشته‌پور, محمد %A علیایی, محمد‌علی %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 16 %N 58 %P 187-216 %! هیدروپلیتیک آبخوان‌های فرامرزی: به‌سوی همکاری‌های کاربردی %K آبخوان فرامرزی %K موافقت‌نامه %K تجربیات بین‌المللی %K همکاری‌های کاربردی %R %X کاهش پیوسته سطح آب زیرزمینی در بسیاری از مناطق دنیا مشکلات فراوانی را بوجود آورده است. در همین راستا، منابع آب‌های فرامرزی به خصوص آب‌خوان‌ها، منابع مهمی در مناطق خشک و نیمه‌خشک، محسوب می‌شوند. علیرغم بیش از یک دهه توجهات فنی و سیاسی در بالاترین سطوح بین‌المللی به آبخوان‌های فرامرزی، پیشرفت بسیار کمی در ایجاد و پیشبرد موافقت‌نامه‌ها در این حوزه حاصل شده است. دانش علمی مربوط به حدود 600 آبخوان فرامرزی بسیار ضعیف است تا جایی که شناسایی حوضه‌های در معرض چالش و مناقشه، تنها به یک حدس کارشناسی محدود می‌شوند. این مقاله، به مرور تعدادی از مهم‌ترین توافقات انجام شده در عرصه جهانی در قاره‌های اروپا، آفریقا و آمریکا پرداخته و تجربیات حاصل از هر کدام را بررسی می‌کند. در نهایت با توجه به نقاط قوت و ضعف موجود در فرآیند ایجاد و دوران حیات این موافقت‌نامه‌ها، چارچوبی برای تدوین موافقت‌نامه‌های کاربردی ارائه می‌شود که می‌تواند به‌خوبی در حل مسائل مربوط به آبخوان‌های فرامرزی استفاده شود. %U https://journal.iag.ir/article_93239_a2a6ad4fed51dd455c5bcbfbc1499b26.pdf