TY - JOUR ID - 110041 TI - شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های مؤثر بر امنیت نواحی مرزی رود ارس JO - فصلنامه بین المللی ژئوپلیتیک JA - IGQ LA - fa SN - 1735-4331 AU - ذکی, یاشار AU - حمیدی, اکبر AD - استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 17 IS - 62 SP - 92 EP - 118 KW - امنیت KW - ژئوپلیتیک KW - نواحی مرزی KW - تحلیل عاملی KW - رود ارس DO - N2 - رود ارس در طول تاریخ زمینه‌ساز تنش و نیز همکاری میان چندین کشور بوده است. این ناحیه با بیش از چهار صد کیلومتر مرز بین‌المللی مشترک با کشورهای آذربایجان، ارمنستان، جمهوری خودمختار نخجوان و ترکیه، داشتن چهار شهرستان و هفت شهر مرزی با ظرفیت‌های بالای طبیعی، ژئوکالچری، ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های مؤثر بر امنیت ناحیۀ مرزی ارس است. روش پژوهش، تحلیلی ـ توصیفی و نوع تحقیق بنیادی ـ کاربردی است. نتایج نشان می‌دهد که مؤلفه‌های اصلی در شش دسته عمده تقسیم شدند که به‌طور کلی 60 درصد مؤلفه‌های مؤثر بر امنیت ناحیۀ مرزی رود ارس را شناسایی و تبیین می‌کنند: مؤلفه نظامی ‌ـ ‌انتظامی(600/12)؛ مؤلفه جغرافیایی(068/24)؛ مؤلفه نهادی ‌ـ‌‌ مدیریتی و زیست‌محیطی(059/35)؛ مؤلفه ژئوکالچری(085/44)؛ مؤلفه ژئواکونومیکی(522/52)؛ و مؤلفه ژئوپلیتیکی(338/60). بنابراین، مؤلفه‌های ژئوکالچری، ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی تأثیرگذارترین مؤلفه‌ها بر امنیت ناحیۀ مرزی ارس محسوب می‌شوند UR - https://journal.iag.ir/article_110041.html L1 - https://journal.iag.ir/article_110041_18ca1fdb551755efa2e47276191b611d.pdf ER -