ابتکارهای بین‌دولتی اروپایی(در حوزه‌ دریای سیاه و خزر) قبل و بعد از حل‌وفصل مسأله‌ هسته‌ای ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مطالعات منطقه‌ای، دانشگاه تهران

2 دانشیار مطالعات منطقه‌ای، علوم سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

راهرو‌های حمل و نقل بین‌المللی و خطوط لوله‌ بین‌دولتی منبع مهم قابل مناقشه و رقابت بین قدرت‌های بزرگ هستند. از نقطه‌نظری واقع‌گرایانه، اینها نه تنها ابتکارهایی اقتصادی هستند، بلکه می‌توانند به‌عنوان اهرم‌های سیاسی از سوی کشورهای واقع در مسیر مورد استفاده قرار گیرند. بنابراین هر قدرت بزرگ، راهروی تامین‌کننده‌ منافع خود را پیشنهاد داده است. ابتکار تراسیکا و راهرو گاز جنوبی اتحادیه‌ اروپا، جاده ابریشم جدید ایالات متحده آمریکا و حمایت این کشور از خطوط لوله‌ای همچون باکو-تفلیس-ارزروم، ماورای خزر و تاپی؛ ابتکار یک کمربند یک جاده‌ چین و در نهایت حمایت روسیه از راهرو بین‌المللی شمال-جنوب و پروژه‌های مختلف خط لوله، همگی آشکارا مطابق با این رویکرد واقع‌گرایانه هستند. جمهوری اسلامی‌ایران به‌دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی، به‌طور بالقوه با انتخاب‌های مختلفی روبرو است و از این‌رو باید به دقت این ابتکار‌ها و چالش‌های آنها را برآورد کند. این مقاله پس از ارائه یک توصیف دقیق و به نسبت جامع از ابتکارهای بین دولتی حمایت شده از سوی اتحادیه‌ اروپا در حوزه دریای خزر و دریای سیاه، تأثیر حل مساله‌ هسته‌ای بین ایران و غرب و استمرار سیاست خارجی توسعه‌محور را بر موانعی که این ابتکارها با آن روبه‌رو هستند ارزیابی می‌کند. فرضیه پزوهش این است که حل مساله‌ هسته‌ای، برچیده شدن تحریم‌ها و استمرار سیاست خارجی توسعه‌محور، موانع توسعه‌ راهرو گاز جنوبی را به شکل قابل توجهی کاهش خواهد داد اما وضعیت ابتکار تراسیکا چندان تغییر نخواهد کرد.
    
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

European Interstate Initiatives before and after Resolution of Nuclear Issue

نویسندگان [English]

  • Peyman Kavianifar 1
  • Bahareh Sazmand 2
1 M.A of Regional Studies, Tehran University, Tehran, Iran
2 Associate Professor of Regional Studies, Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

International Transport Corridors and Interstate Pipelines are important sources of conflict and competition between major powers. From a Realistic point of view, they are not only economic Initiatives but also can be used as a political leverage for countries en route. So each major power has proposed its own preferred corridor. EU’s TRACECA Initiative and Southern Gas Corridor, United State’s New Silk Road and its support for pipelines like BTE, TCP, TAPI etc, Chinese OBOR Initiative and Russia's support for International North-South Corridor-INSC and various pipeline projects are obviously in line with this Realistic Approach. I.R. Iran due to its geopolitical situation potentially faces different choices, so it is important to exactly survey this initiatives and obstacles facing. After offering a very exact and comprehensive description of European supported Interstate Initiatives in Caspian Sea and Black sea, this article will evaluate the consequences of the resolution of nuclear issue between I. R. Iran and the West and continuation of Development Oriented Foreign Policy in terms of reducing obstacles facing these initiatives. The hypothesis is that the resolution of nuclear issue, termination of sanctions and continuation of development oriented Foreign Policy will considerably ease the obstacles that development of Southern Gas Corridor-SGC facing, but will not overshadow TRACECA’s status.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • EU
  • Iran
  • Sanctions
  • TRACECA
  • Southern Gas Corridor