تأثیر فرایند جهانی شدن بر ساختار شبکه شهری جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ـ دانشیار گروه شهرسازی،دانشکده هنر ومعماری، دانشگاه تربیت مدرس

2 ـ (دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تربیت معلم تهران)

چکیده

جهانی شدن به عنوان اصلی‌ترین عامل همگرایی‌های اقتصادی در سطوح بین‌اللملی، از طریق جریانات در گردش سرمایه‌های جهانی و با کمک تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات، توانسته است سازمان فضایی سیستم‌های سکونتگاهی را در سطوح ملی و بین‌المللی دگرگون سازد و سازمان‌بندی جدیدی را به وجود آورد. در این مقاله فرایند شکل‌گیری این سازمان بندی جدید تشریح می شود و ضمن مقایسۀ الگوهای کلاسیک و جدید سیستم‌های شهری، مولفه‌های موثر در ساختار شبکه شهری متأثر از جهانی شدن را مورد شناسایی قرار گرفته‌اند. همچنین سهم، رتبه و اندازۀ شهرهای واقع در کشورهای مرکزی، پیرامونی و نیمه‌پیرامونی در این سیستم شهری جدید با هم مقایسه شده‌اند. مشخص شد که شهرهای جهانی مد نظر فریدمن و ساسن (لندن، نیویورک و توکیو) کماکان نقش جهانی و مرکزی خویش را بر عهده دارند و شهر پاریس نیز طی سالهای 1981 تا 2000 نقش جهانی خود را ارتقاء داده و در کنار سه شهر فوق قرار گرفته است. شهرهای کشورهای در حال توسعه وضعیت متفاوتی را دارند و برخی نظیر تهران از دایرۀ کارکرد سیستم شهری جهانی عملاً خارج هستند. در این مقاله از دیدگاه و روش تحلیل سیستمی به منظور تحلیل سطوح عملکردی سکونتگاه ها  استفاده و برای تدوین آن به ادبیات و متون علمی موجود در این زمینه مراجعه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Globalization and its effect on world urban network structure

نویسندگان [English]

  • M. Rafiyan 1
  • R. Farjam 2
1 Associate professor, Department of Urban Planning, TMU
2 PhD student of geography and Urban Planning, TMU
چکیده [English]

Globalization as the key element of international economic integrations has changed spatial structure of urban system in national and international levels and created new spatial organization and articulation in urban system. In this article we are going to analyze the presses of formation of that new articulation. So, traditional and new models of urban system formations have compared with together, than recognized the characteristics of globalized urban network formation. Next, we have mentioned the rank and ratio of cities which sited in core, semi-periphery or periphery countries in globalization era. As a result, Paris has enhanced its global roles during 1981 to 2000 and has sited next to the Friedman’s world cities (London, New York, Tokyo). Methodology of this article absolutely is analytical and based on literature review.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Globalization and city
  • Globalization and urban system
  • Globalization and urban articulation