ایران و ضرورت‏ تشکیل پیمان دفاعی: رهیافت‏ها و فرایندها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

- دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

انعقاد پیمان‌های دفاعی توسط بازیگرانی انجام می‎شود که دارای ویژگی کنش‌گری باشند. به‌عبارت دیگر، واحدهایی که در شرایط انفعال قرار دارند و یا فاقد ابزار و قابلیت مؤثری برای نقش‎آفرینی منطقه‎ای و یا دفاع از خود باشند، قادر نخواهند بود تا شرایط شکل‎گیری و سازمان‌دهی پیمان‎های دفاعی را به‌وجود آورند. این امر به مفهوم آن است که بازیگری قادر خواهد بود تا به انجام عمل تعیین‎کننده مبادرت نماید که از توانمندی لازم برای تأثیرگذاری بر محیط امنیتی خود برخوردار و از سوی دیگر دارای انگیزش‎های ایدئولوژیک، ژئوپلیتیکی و یا استراتژیک برای کنترل محیط امنیتی خود باشد.
ایران در زمره‌ کشورهای منطقه‎ای محسوب می‎شود که در گذشته‌ تاریخی خود از نقش‎آفرینی محیطی برخوردار بوده است. با بازیگران مختلف به‎گونه‎ای تعامل برقرار کرده که نتایج مؤثر و پایداری برای امنیت و بقای سیاسی کشور به‎وجود آورده است. این امر را می‎توان انعکاس روح ملی ایران در فضای منطقه دانست. اگرچه قابلیت‎های دفاعی جمهوری اسلامی ایران به‌گونه‎ای مرحله‎ای رشد داشته است، اما این امر را نمی‎توان به‌عنوان تنها مؤلفه‎ ارتقای قابلیت منطقه‎ای جمهوری اسلامی ایران دانست. سازماندهی پیمان‏های دفاعی در چارچوب «رهیافت نئورئالیسم تدافعی» و اصل «موازنه تهدید» مورد توجه قرار می‏گیرد. از آنجایی که در محیط منطقه‏ای ایران تضادهای امنیتی متقاطع وجود دارد، از این‌رو، بهره‏گیری از پیمان دفاعی بیشترین مطلوبیت را برای ایران ایجاد می‏کند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iran and Defense Pact Necessaries: Approaches and Process

نویسنده [English]

  • Abbas Mossalanejad
-Associate Professor of Political Scince, Tehran University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Iran actually began détente in foreign policy since 1988. At that period, Iran’s foreign policy made some Great powers and regional actors can organize and to make defense pact. They have capacity and variable instrument for self defense or to improve their regional security. These countries can use from ideology, defense motivation and geopolitics situation. Iran has historical role in Middle East. Iranian sprit and its geopolitical situation provide power and capacity for regional defense role. Islamic Republic of Iran for its regional role needs to make power and regional defense coalition.
In this article, I use from “defensive Neo-Realism approach”. This approach has been presented by “Stephen Walt”. He emphasized on “balance of threat”. Iran can use this approach to promote its motivation, national role and capability for defense coalition.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Defense Pact
  • national security
  • Coalition
  • Regional cooperation
  • Self Help
  • participation
  • Regional Defense
  • Defense Diplomacy
  • Multilateralism
  • Passing from Anarchy
  • Iran