%0 Journal Article %T ژئوپلیتیک کشورهای نفتی خلیج فارس و چالش‌های جهانی شدن اقتصاد (ایران، عربستان، کویت، امارات متحده عربی، قطر و عراق) %J فصلنامه بین المللی ژئوپلیتیک %I انجمن ژئوپلیتیک ایران %Z 1735-4331 %A پوراحمدی, حسین %A حسینی کرانی, سید رسول %D 2009 %\ 07/23/2009 %V 5 %N 14 %P 102-136 %! ژئوپلیتیک کشورهای نفتی خلیج فارس و چالش‌های جهانی شدن اقتصاد (ایران، عربستان، کویت، امارات متحده عربی، قطر و عراق) %K جهانی شدن اقتصاد %K کشورهای نفتی خلیج فارس %K ژئوپلیتیک خلیج فارس %K اقتصاد سیاسی توسعه و جهانی شدن %K شاخص‌های جهانی شدن اقتصاد %K ژئواکونومی خلیج فارس %R %X با توجه به مباحث جهانی شدن اقتصاد از قبیل آزادسازی اقتصادی، تجارت خارجی، سرمایه‌گذاری و تولید و نقل و انتقالات مالی؛ نقش دولت‌های ملی در حال کاهش و مرزهای جغرافیایی کشورها در حال کم‌رنگ شدن است. کشورهای مختلف و مناطق گوناگون درصدد استفاده از مزایای اقتصاد جهانی و بهره‌گیری از فرصت‌های آن به منظور افزایش قدرت اقتصادی با ارتقای جایگاه ژئواکونومیک خود در دنیای پر رقابت عصر جهانی شدن اقتصاد می‌باشند. ما در این مقاله سعی دارد چالش‌های کشورهای نفتی منطقه خلیج فارس را در تعامل مثبت با فرایند جهانی شدن اقتصاد مورد بررسی قرار دهیم و تأثیر این ضعف را علی‌رغم داشتن موقعیت مهم ژئوپلیتیکی بر جایگاه ژئواکونومیک این منطقه بررسی کنیم. در این کشورها، دولت بیشترین نقش را در اقتصاد دارد و به دلیل کسب درآمد مستقیم از محل فروش نفت بسیار حجیم و پرهزینه شده است. خصوصی‌سازی به صورت واقعی اتفاق نیفتاده و رقابت‌پذیری که عنصر لازم و مهم عملکرد بازار است، ضعیف و غیرشفاف است. برخی از این کشورها در آزادسازی اقتصادی و کاهش تعرفه‌ها کوتاهی کرده‌اند. که این کاستی‌ها، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و در نتیجه تعامل مثبت با فرایند جهانی‌شدن اقتصاد را برای این کشورها با موانع و مشکلاتی روبرو ساخته است. مقاله حاضر درصدد نشان دادن تأثیر این چالش‌ها بر جایگاه ژئواکونومیک کشورهای منطقه علی‌رغم موقعیت مهم ژئوپلیتیکی آنها می‌باشند. ابتدا جهانی‌شدن و شاخص‌های آن (آزادسازی ‌اقتصادی، خصوصی‌سازی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و رقابت پذیری) بیان شده است سپس به اقتصاد سیاسی نفت و ویژگی‌های ساختار اقتصادی و سیاسی کشورهای نفتی خلیج فارس اشاره شده است و در قسمت بعد شاخص‌های جهانی‌شدن در این کشورها با بهره‌گیری از آمار و ارقام توضیح داده شده و سپس با در نظر گرفتن عملکرد این دولت‌ها در راستای تعامل با جهانی شدن اقتصاد، جایگاه ژئواکونومیک منطقه بررسی شده است.  %U https://journal.iag.ir/article_57028_5974a5b00ede1b14a041fee04c0cba07.pdf