استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
ژئوپلیتیک به عنوان شاخه‌ای از رشته جغرافیای سیاسی دارای ماهیت علمی است و همانند هر نظام علمی دیگری در سپهر معرفتی بشر، دارای دو وجه بنیادی و کاربردی است. وجه بنیادی ژئوپلیتیک به تولید نظریه‌های علمی و گزاره‌های نظری و توسعه معرفت‌شناسی ژئوپلیتیک می‌پردازد. وجه کاربردی آن ناظر بر تولید نظریه‌های کاربردی، الگوها و روش‌های عملی ژئوپلیتیک در راستای رفع نیازهای ملت‌ها، کشورها و جوامع بشری است. دانش کاربردی ژئوپلیتیک می‌تواند همانند گزاره‌ها و نظریه‌های کاربردی سایر رشته‌های علمی تا حدی متاثر از جهان‌بینی، ایدئولوژی، فرهنگ، نگرش و نیز علائق ملت‌ها، کاربران سیاسی و حکومت‌ها باشد. بنابراین دانش و معرفت ژئوپلیتیکی همانند سایر رشته‌های علمی بشر در ذات خود پسندیده و مفید است و برای پاسخگویی به نیازهای ملت‌ها و ابنای بشر باید پیشرفت نماید. ولی باید سعی شود که دانش ژئوپلیتیک در هر مقیاسی اعم از جهانی، ملی و یا محلی مورد سوءاستفاده حکومت‌ها و بازیگران سیاسی قرار نگیرد. بلکه بر عکس در خدمت رفع نیازهای شهروندان، سازه‌های انسانی، ملت‌ها و جوامع بشری قرار گیرد، و حکومت‌ها و بازیگران سیاسی نیز آن را در همین راستا بکار گیرند.
عنوان مقاله [English]
Chief Editor's Note
نویسنده [English]
Mohammad Hafeznia
Professor of Political Geography and Geopolitics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
)