تبیین مولفه‌های علایق ژئوپلیتیک در روابط خارجی ایران و ترکیه

علمدار, اسماعیل; حافظ نیا, محمد رضا; احمدی پور, زهرا; احمدی نوحدانی, سیروس

تبیین مولفه‌های علایق ژئوپلیتیک در روابط خارجی ایران و ترکیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

² مدیر گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

³ عضو هیئت علمی گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

⁴ عضو هیات علمی گروه و قطب علمی جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

علایق ژئوپلیتیک جزء لاینفک منافع ملی هر دولت سرزمینی قلمداد می‌شود. با شناسایی مولفه‌های تاثیرگذار این مفهوم و میزان اثرگذاری آنها در روابط دوجانبه، می‌توان روابط خارجی بین کشورها را دقیق‌تر تجزیه و تحلیل نمود. روابط ایران و ترکیه در طول تاریخ متاثر از علایق ژئوپلیتیکی دو کشور در مقیاس‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، و با استفاده از روش میدانی و کتابخانه‌ای به بررسی مولفه‌های علایق ژئوپلیتیک در روابط دو کشور پرداخته‌است. همچنین در بخش‌تجزیه و تحلیل داده‌ها وآزمون فرضیات ازآزمونT-Tet ، و در بخش رتبه‌بندی مولفه‌ها از آزمون فریدمن استفاده کرده است. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه‌های علایق ژئوپلیتیک در روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه، در8 بعد: سیاسی، جغرافیایی، ژئواکونومی، ژئوکالچری، ژئواستراتژی، فضای مجازی-رسانه‌ای، علمی-تکنولوژی و اکولوژی قابلیت طبقه‌بندی دارد. همچنین طبق رتبه‌بندی مولفه‌ها، مولفه جغرافیایی بیشترین و اکولوژیکی کمترین میزان اثرگذاری را در روابط دو کشور داشته‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ژئوپلیتیک

عنوان مقاله [English]

Explaining the components of geopolitical interests in Iran-Turkey foreign relations

نویسندگان [English]

Esmaeil Alamdar ¹
Mohammad Reza Hafeznia ²
zahra Ahmadypoor ³
syrous Ahmadi Nohdani ⁴

¹ Department of Political Geography, Tarbiat Modares University, Tehran Department of Political Geography, Tarbiat Modares University, Tehran گروه جغرافیای سیاسی ، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران Group

² Director of the Department of Political Geography, Tarbiat Modares University

³ Faculty member of Political Geography Department, Tarbiat Modares University

⁴ Faculty member of Political Geography Department, Tarbiat Modares University

چکیده [English]

Geopolitical interests are considered an integral part of the national interests of any territorial state. By identifying the influential components of this concept and the extent of their impact on bilateral relations, foreign relations between countries can be analyzed more accurately. Iran-Turkey relations have historically been influenced by the two countries' geopolitical interests on a national, regional and international scale. This research has investigated the components of geopolitical interests in the relations between the two countries using a descriptive-analytical method, and using a field and library method. He also used the T-Tet test in the data analysis and hypothesis testing section, and the Friedman test in the component ranking section. The results showed that the components of geopolitical interests in the foreign relations of the Islamic Republic of Iran and Turkey can be classified into 8 dimensions: political, geographical, geoeconomic, geoculture, geostrategy, cyberspace-media, science-technology and ecology. Also, according to the ranking of components, the geographical component had the most and the ecological component had the least impact on the relations between the two countries.

کلیدواژه‌ها [English]